Een ondernemer uit de “100”

Genesis en Yes

KMOinsider: Het toeval heeft alles bepaald zegt u in uw amusant en verrassend maar tegelijkertijd inspirerend boek “De blik van Bourlon”.

 Hans Bourlon (HB): “Even schetsen. Ik kom niet uit een ondernemersnest, maar uit een eenvoudig milieu: moeder was huisvrouw, vader douaneambtenaar. In de lokale bibliotheek was ik een  gretige gast en ik verslond alles, van Jommekestrips tot Dostojevskiwerk. Mijn grootvader was wél ondernemer: hij was beslagen in artistiek en klassiek schilderwerk en had een eigen verfwinkel. Maar ik was altijd vol bevliegingen, vol vuur en dat is wel wat een familietrek, iets aanpakken, iets proberen. Dat drijft mij en Gert Verhulst altijd.

In het middelbaar volgde ik Latijn-Grieks bij de Jezuïeten in Aalst. Wat me bijblijft, is dat we een popgroep oprichtten, niet gehinderd door al te veel talent, met Genesis en Yes als iconen. Veel lawaai (lacht) maar we kregen wél een repetitielokaal. Op mijn achttiende speelde ik gitaar en dacht zelfs de Rockrally te winnen… Maar ik ben ervan overtuigd dat als we er een leesgroep “Marx” hadden opgericht, dat ook zou gekund hebben. Als vakantiejobs plukte ik frambozen, werkte aan de band, in een drukkerij en bij een bank. Ik leerde er veel, ook hoe bazen medewerkers behandelen.”

Eens scout, altijd scout

KMOinsider: En vervolgens filosofie studeren aan de universiteit.

HB: “Tja, na Latijn-Griekse lag dat in het verlengde. We begonnen met vier studenten en tegen Pasen was ik de enige bij de Universitaire Hogeschool Sint-Aloysius, nu KUB. Ik kreeg van huis uit een goede opvoeding mee, maar wat mij mee vormde was mijn scoutsperiode en die bij het leger als KRO. In zo’n leidinggevende functie leer je snel wat verantwoordelijkheid nemen is, ontdek je veel over leiderschap en teamdynamiek en ondervind je aan den lijve dat het leven meer is dan een spel. Hoewel, toen ik nog voor de VRT werkte, kocht ik een Harley en reisde op mijn eentje door Frankrijk. Confronterend én zinvol…

Het toeval dan. Bij de toenmalige Nationale Omroep – nu VRT – startte ik als losse medewerker. De toenmalige baas voor kinderuitzendingen Lambert Van der Sype zag dat ik in Baardegem met succes bij de scouts een reeks quizzen organiseerde. Hij tipte me om kinderspelletjes voor de omroep te maken als onderdeel van “Speel op sport”. Een achttienjarige die toen bij een auditie gekozen werd… was Gert Verhulst.  We werden aan elkaar voorgesteld, de rest is geschiedenis.

Mijn jeugdige ambitie was eerder een boek schrijven dan op tv komen. Maar als ik iets doe, wil ik het zo goed mogelijk doen, terwijl ik soms dingen kapot relativeer. Ik had een oom, Marc De Bie, een productief schrijver met tv-reeksen zoals De Paradijsvogels, Alfa Papa Tango... Dat schrijven zit er bij mij ook in, niet enkel met mijn twee boeken maar ook bijvoorbeeld 750 verhalen voor afleveringen van Samson.

De toekomst interesseert mij, vandaar de andere inhoud in de Trendscolumns en mijn tweede boek “De Tijdreiziger”. Het is de fascinatie voor en vooral het anekdotisch proberen te voorspellen van wat kan komen. Mijn verbeelding is ongelimiteerd, maar ik eindig die columns wel altijd door voeling te houden met de realiteit. De toekomst is niet altijd rechtlijnig, met onverwachte breuken die weer andere technologieën voortbrengen, zoals de vliegtuigtechnologie bijvoorbeeld. Maar een auto is nog altijd een Romeinse kar met vier wielen en een verbrandingsmotor erop. Op het vlak van geneeskunde en genetica kan wél nog veel onvoorziens gebeuren.”

Balthazar Boma

KMOinsider: Wat is voor u de essentie van ondernemen?

HB: “Trial and error. Dingen proberen die dicht bij jezelf liggen en begeesteren, je buikgevoel volgen. Dan kijken wat werkt, dat verbeteren en durven schrappen wat niet werkt. Eindeloos becijferen zorgt alleen maar voor vertraging. De realiteit is niet te berekenen, hoewel dure managementsboeken dat wel zo doen lijken. Hou focus, durf te falen. Spijtig dat falen in Vlaanderen als een stigma wordt beschouwd. Zelf hebben we ook al projecten stopgezet. Alles is proberen, én geluk hebben. Risico nemen haalt je immers uit je cocon van zekerheid.

Maar het is toch oh zo boeiend. Samen met mijn broer deed ik onlangs een start-up vanaf nul: museum “Het Kunstuur” in hartje Mechelen. De schilderijen van mijn opa waren helemaal in de stijl van Valerius De Saedeleer. Boeken over schilders slingerden rond in opa’s atelier. Zonder gek te doen, koop ik al wel eens wat kunst. Het museumidee startte rond Nieuwjaar, mijn broer was beschikbaar en met het motto “Waar wachten we nog op?” begonnen we eraan, om in november vorig jaar te openen. Een heel tof verhaal.”

KMOinsider: Uw quote “ondernemers zijn zagers” was ooit een krantenkop.

HB: “Ik zal dat wel gezegd hebben, zoals over landbouwers vroeger. Maar stop met Calimero spelen. Jongeren moeten nadenken over ondernemer worden, mij vroegen ze het nooit op school. Voorbeelden aan wie ze zich spiegelen, moeten hen triggeren. Wie altijd in de krant zit te zeuren, is geen voorbeeld, dat bedoel ik. Ondernemen is werken, hard werken, je gedragen, bewust zijn van je voorbeeldfunctie. Positief ingesteld zijn is een essentieel onderdeel daarvan. Het is eveneens in de wind gaan staan, beredeneerde risico’s nemen – we slapen graag zorgeloos - en met anderen proberen het verschil te maken, met een dosis geluk. Het type patser Balthazar Boma, de scharrelaar met veel blingbling en een dikke auto, mag geen model staan voor de ondernemer. Het volstaat niet te voldoen aan regels zoals Etion voorstelt: een bedrijf heeft ook maatschappelijke verantwoordelijkheid. Het eerste succes is dan altijd het moeilijkste, daarna kan het makkelijker.”

KMOinsider: U kreeg ook tegenwind, zelfs vanuit ngo-hoek én intern.

HB: (even stil, wikkend) “Wat bij mij veranderde, is het beeld van Greenpeace. Ik was zelfs donateur. Het is nu een soort marketingmachine die zijn ei in andermans nest legt en gebruikt om radicale, polariserende boodschappen te vertellen. Wat bereiken ze daarmee?

De interne fraude die aan het licht kwam, was een verrassing maar vooral een domper. Het heeft me doen beseffen dat er inderdaad mensen rondlopen die je de hele tijd belazeren. Vertrouwen geven dat beschaamd wordt: wij kwamen ermee in de krant. Velen vertelden me dat het bij hen ook gebeurde.

KMOinsider: Het kreeg uw bedrijf alvast niet klein: Studio100 is klaar voor de beurs!

HB: “Wij brengen 25% op de markt: dat is bezig en het kan snel gaan. De drie aandeelhouders Gert, Fortis Private Equity en ikzelf zijn met die intentie de markt op gegaan. Er is veel interesse van partijen van diverse pluimage. Bedoeling is gedeeltelijk de aandeelhoudersbasis te versterken om -indien nodig- voldoende slagkracht te hebben bij een grote overname. Tot voor twee jaar hadden we geen traditie van dividenduitkering. En er is ook een stukje “verzilveren” bij door de drie aandeelhouders, ook door Fortis Private Equity dat al ongewoon lang bij ons is. We zijn ook geen familiebedrijf en denken niet aan onze kinderen als mogelijke opvolgers. Niets is uitgesloten, maar de intentie is wel Vlaams te blijven.”

Jommeke

KMOinsider: Zou u graag voor uzelf werken?

HB: (verrast) “Ja, toch wel. Ik probeer een kader te creëren waar mensen in team het beste van zichzelf kunnen geven en zich ontplooien. Rust uitstralen, luisteren, de indruk geven dat het onder controle is. Boos worden is een teken van onmacht en dat probeer ik dus echt te vermijden.

Men associeert ons terecht met toffe zaken, met een jong bedrijf met jonge medewerkers. Ook onze internationale dimensie spreekt aan. De kracht van de eigen dynamiek van mensen die een project leiden – “dit project is mijn ding, hier ontplooi ik mij samen met een team” - is heel belangrijk. In China komt één van onze Duitse series “Mia and Me” via CC TV binnen bij 1,5 miljard mensen, we ontwikkelen er nieuwe formats, zitten op platforms met 250 miljoen bezoekers. Uitdagingen te over voor medewerkers.

Terugkijkend zou ik bepaalde zaken toch gedaan hebben. We konden ooit Jommeke overnemen, net als de Teletubbies, een wereldmerk, maar we talmden te lang. Zonde, want iedereen kent hen, van Shanghai tot Timboektoe…. Ook overnames in de parkensector misten we. Door internationale stappen te zetten, leerden we wel veel over arbeidsethiek en verschillende culturen. Dat maakte het alsmaar boeiender.

(Trots) Wat me het grootste plezier doet, is onze musical ‘40-‘45. Die zag ik al 15 keer met gasten, ik word er telkens door meegesleept. We zien ons publiek dan écht van dichtbij.”

KMOinsider: Wat brengt de toekomst?

HB: “We zetten in deze digitale tijd steeds meer in op “leisure”, op mensen die ergens naartoe gaan: mensen zijn mobiel, maken graag tezamen dingen mee, zijn op zoek naar een nieuwe beleving, met verblijfmogelijkheden. Het medium is slechts bijzaak. Neem nu ons museum Het Kunstuur. Musea van de toekomst zijn voor mij belevenissen, plaatsen waar je wat meemaakt, bijna een themapark maar dan zonder overaanbod, zodat je intensief kan lezen of horen.” 

KMOinsider: Content is nog altijd king bij Studio100.

HB: “Dat is ook één van de redenen om onze figuren te koesteren: iedereen kent ze, zelfs over generaties heen. Zo zijn er voor de afscheidsshow van Gert van “Samson en Gert” al 130.000 tickets verkocht, waarvan meer dan de helft aan twintigers en dertigers. Voor hen is het pure nostalgie.”

KMOinsider: Wat betekent geld voor u?

HB: “Ik was al 27 toen ik met de auto reed en een vliegtuig nam. Om maar te zeggen dat ik het nu een stuk breder heb. Geld geeft je tal van mogelijkheden en  een vorm van vrijheid, wat niet te onderschatten is. Het belang van geld zit erin jezelf te kunnen ontplooien om samen met anderen tot iets te komen. Succes heeft me zelfverzekerder gemaakt, met behoud van gezond verstand.”

KMOinsider: Fietsen is uw lange leven.

HB: “Naar het werk is een mooie rit van een 25 km. Het fanatieke fietsen is verleden tijd (Bourlon kwam in 2008 pijnlijk ten val, n.v.d.r.), maar fietsen blijft dé manier om mijn conditie te behouden en me onderweg te bezinnen.”

KMOinsider: Gert Verhulst is hét Studio100-gezicht, u bent de man op de achtergrond. Bewust?

HB: “We werken al dertig jaar samen in een voortdurend evoluerend samenspel. We zijn niet meer hetzelfde als bij de start. Gert is wel nog altijd de man die op een wit blad in een mum van tijd een idee neerpent en uittekent. Er is respect en bewondering, dat is de basis voor elke goede relatie. Ik huiver wel voor het Icaruseffect: niets is zo gevaarlijk als verblind worden door vroegere successen.”

De tips die Hans Bourlon tot slot meegaf waren: wees proactief, begin met het einde voor ogen, belangrijke zaken eerst, denk in win-wintermen, probeer te begrijpen en dan pas begrepen te worden, streef naar synergie en blijf alert. Boven zijn bureau hangt “Als de haan denkt dat de zon opgaat omdat hij kraait, is hij fout bezig”.

Wie is Hans Bourlon?

• Samen met Gert Verhulst is hij CEO van Studio100. Bourlon werd “Manager van het Jaar” in 2008. Hij is Kandidaat Filosofie. Hij werkte even op het ministerie van financiën vooraleer bij de VRT te starten.
• Hans zet de strategieën uit, het “betere schaakwerk”, door stap voor stap te werken, het juiste idee op de juiste plaats met de juiste mensen, én af en toe wat geluk. Hij is positief ingesteld, creatief, eerlijk, consequent, beheerst met veel realiteitszin en zelfrelativering. Een avondmens, mét goede nachtrust. Bourlon bewondert mensen met een no-nonsense attitude zoals Jef Colruyt.. Filosoof Gerard Bodifée inspireert hem.
• De topman kreeg vorig jaar op 11 juli het “Ereteken van de Vlaamse Gemeenschap”. Hij houdt van korte reizen. Naast The Economist lezen heeft Hans een boekenverslaving en is hij fan van oude Russische klassiekers zoals “De held van onze tijd” van Michail Lermontov. Biografieën kan hij ook smaken en zijn passie voor Pieter Bruegel de Oude, “de fotograaf van zijn tijd”, is bekend.
• Zijn quizhobby leverde hem een tweede plaats op in een finale van “De slimste mens”.
• Hans Bourlon schreef twee boeken: De Blik van Bourlon en recent De Tijdreiziger.

Over Studio100

Alles begon met de sprekende hond Samson. In 1996 startte Studio 100 met Kabouter Plop en met Melipark dat Plopsaland werd. In 2008 was de volgende mijlpaal de overname van het Duitse EM.tv (Maja de Bij, Pipi Langkous…). De focus lag op tv-producties en groeide uit naar een kinderanimatiebedrijf dat het hele spectrum bestrijkt: themaparken, spektakelshows, eigen tv-zenders, merchandising, animatie… Een bedrijf waar “artistieke nonchalance” heerst. De omzet over 2019 benadert de 200 miljoen €, gerealiseerd door 950 fulltime medewerkers en 4.000 tijdelijke contracten in de parken. Studio100 is wereldwijd actief in meer dan 160 landen, waaronder de VS, Polen, Australië, China, Duitsland. Studio100 werd “Onderneming van het jaar” in 2009 en behaalde de Randstad Award voor employer branding. In 2020 kocht Vic Swerts, oprichter van de siliconen- en lijmenproducent Soudal, samen met zakenpartner Frank Donck, CEO van 3D Investors, een deel van Studio 100. Ze hebben naar schatting 125 tot 150 miljoen euro veil voor een kwart in Studio 100. Vic Swerts koopt zich in voor 17% en 3D Investors voor 8%.