Bedrijven riskeren boetes als ze verpakkingsregels blijven negeren

De nieuwe Europese regels rond verpakkingen en verpakkingsafval (PPWR) staan voor de deur, en toch is een groot deel van de Belgische bedrijven nog altijd onvoldoende voorbereid. Dat blijkt uit het zopas gepubliceerde jaarverslag van Valipac. Hoewel België bij de koplopers hoort op vlak van recyclage, waarschuwt de organisatie dat veel ondernemingen hun wettelijke verplichtingen vandaag nog naast zich neerleggen. “Voor die bedrijven is het meer dan vijf voor twaalf”, klinkt het bij managing director Francis Huysman.

België aan de top, maar nog niet iedereen doet mee

De cijfers in het jaarverslag van Valipac zijn op het eerste gezicht indrukwekkend: in 2024 werd meer dan 709.000 ton bedrijfsmatig verpakkingsafval gerecycleerd. De recyclagepercentages zijn hoog en overstijgen de Europese doelstellingen ruimschoots:

• Papier/karton: 108%
• Metaal: 98,3%
• Hout: 84,3%
• Plastic: 68,7%

Maar die 108% voor papier en karton wijst ook op een pijnpunt. Het percentage suggereert dat er meer ingezameld wordt dan er officieel is aangegeven. “Dat betekent dat een aanzienlijk aantal bedrijven zich nog altijd niet in regel heeft gesteld”, aldus Valipac. Veel ondernemingen blijven onder de radar en voldoen niet aan de huidige wetgeving rond producentenverantwoordelijkheid voor verpakkingen.

Valipac: “Nieuwe Europese wetgeving treedt in 2026 in, tijd dringt voor niet-conforme bedrijven”

Nieuwe Europese verplichtingen op komst

Vanaf 2026 treedt de nieuwe Europese PPWR-verordening in werking. Die legt strikte eisen op inzake hergebruik, recycleerbaarheid en het aandeel gerecycleerde materialen in verpakkingen. Zo moeten bedrijfsmatige plastic verpakkingen tegen 2030 minstens 35% post-consumer recyclaat bevatten.

Om bedrijven hierbij te helpen, verhoogt Valipac vanaf 2025 haar bonus voor het gebruik van gerecycleerd plastic tot 100 euro per ton. Daarnaast werd het platform myRecycledContent.be gelanceerd, waar bedrijven makkelijk gecertificeerde verpakkingsleveranciers kunnen vinden. Intussen zijn al meer dan 50 producenten aangesloten op dat platform.

Sterke prestaties in hergebruik én exporttransparantie

Ook op vlak van hergebruik scoort België uitstekend. Liefst 83% van de bedrijfsmatige verpakkingen wordt opnieuw gebruikt. Wanneer karton buiten beschouwing blijft, loopt dat cijfer zelfs op tot 92%.

Verder loopt België ook voor op de Europese wetgeving rond afvaltransport. Die zal vanaf 2027 audits verplichten voor alle recyclage-installaties buiten de EU. Valipac is daar al op voorbereid. Sinds 2022 werden al 122 installaties geauditeerd, goed voor 96% van de export naar Azië en 82% naar het Midden-Oosten. Niet-conforme bedrijven werden uit de erkende lijst gehaald en hun verwerkte hoeveelheden worden niet meer meegeteld in de Belgische recyclagecijfers.

Oproep tot actie

Hoewel België zich met deze prestaties duidelijk als Europese voortrekker positioneert, blijft er werk aan de winkel. Valipac benadrukt dat elke onderneming een rol te spelen heeft. “De nieuwe Europese wetgeving vraagt om meer transparantie, meer circulariteit en meer controle. Dat vergt actie van álle bedrijven, ook zij die nu nog geen stappen gezet hebben”, zegt Francis Huysman.

Valipac benadrukt dat ze klaarstaan om bedrijven te begeleiden in deze transitie en hen te ondersteunen bij de implementatie van circulaire strategieën. “We moeten nu versnellen richting een circulaire economie. Bedrijven die achterblijven, riskeren boetes en reputatieschade. Maar wie vandaag actie onderneemt, kan ook competitieve voordelen boeken.”