Financiële markten tussen hoop en vrees
Volgens de Moderne Portefeuille theorie zijn de financiële markten efficiënt. Alle beschikbare informatie is steeds opgenomen in de prijzen van de financiële actieva en deze noteren dus aan de juiste koers. Tot zo ver de theorie. In praktijk wordt de rationaliteit van de markten doorkruist door twee fundamentele emoties: angst en hebzucht. Deze laatste emotie zouden we positiever kunnen vertalen naar hoop. Een belegger leeft op hoop, hoop dat de economie zal groeien, hoop dat de winst van een bedrijf zal stijgen, hoop dat een obligatie zal terugbetaald worden, hoop dat cash geld op een bankrekening veilig is.
Tegenover deze hoop staat vaak de vrees die toeslaat. De vrees voor een recessie, de vrees dat bedrijven verlies zullen maken, de vrees dat obligaties niet zullen terugbetaald worden tot zelfs de vrees dat spaargeld bij de bank niet meer veilig is. De afgelopen maanden heeft de vrees overduidelijk de overhand gekregen op de hoop. De redenen zijn gekend: Eén of andere schuldherschikking voor Griekenland is onvermijdelijk en dit feit dreigt andere Zuid-Europese landen en uiteindelijke de hele eurozone mee de diepte in te sleuren. Economisch dreigt een nieuwe recessie maar de Europese politieke leiders lijken de draagkracht van de problemen onvoldoende in te zien of tonen in ieder geval onvoldoende draagkracht.
Redenen genoeg om angstig te zijn dus. Toch komen op de markt uiteindelijk de juiste waarderingen terug. Volgens ons noteren aandelen momenteel gemiddeld fors onder hun reële waarde. Eén van de basismanieren om de waardering van aandelen te bekijken is hun dividendrendement te vergelijken met de rente op staatsobligaties. In de V.S. wordt deze vergelijking al meer dan 100 jaar gemaakt en over deze lange periode bedraagt de rente op 10-jarige staatsobligaties gemiddeld zowat het dubbele van het dividendrendement op aandelen. Op dit ogenblik echter betalen 46 % van de aandelen uit de S&P500-index (de 500 belangrijkste beursgenoteerde Amerikaanse bedrijven) een dividend dat hoger ligt dan de rente op 10-jarige Treasuries. De marktwaarderingen staan dus op hun kop. Ofwel zijn aandelen te goedkoop ofwel zijn Amerikaanse staatsobligaties te duur. De waarheid ligt waarschijnlijk in het midden. De rente op 10-jarige Treasuries is met 2 % inderdaad waarschijnlijk te laag (en de koers van de obligaties dus te hoog). De gemiddelde waarderingen van de aandelen lijkt ons echter duidelijk te laag. De minste afname van de vrees kan de aandelenkoersen dan ook fors hoger sturen.
