Bijna 4 op de 10 Belgen melden zich geen enkele dag ziek

Mensura brengt via grootschalig onderzoek profiel van 'nulverzuimer' in kaart om verzuim preventief aan te pakken

Bijna vier op de tien Belgische werknemers melden zich geen enkele dag per jaar ziek. Dat blijkt uit een grootschalige bevraging van Mensura bij bijna 60.000 werknemers. Deze zogenaamde ‘nulverzuimers’ bieden werkgevers waardevolle inzichten om ziekteverzuim te begrijpen en preventief aan te pakken. Mensura, de externe preventiedienst, bracht op basis van data tussen 2022 en 2024 een uitgebreid profiel van deze groep in kaart. Het onderzoek toont aan dat vooral leeftijd, motivatie en veerkracht een bepalende rol spelen in nulverzuim.

Oudere werknemers vaker nulverzuimers

Uit de analyse blijkt dat 45-plussers zich aanzienlijk minder vaak ziek melden dan hun jongere collega’s. Bijna 41% van de 45-plussers rapporteerde in de onderzochte periode geen enkele ziektedag, tegenover 33,5% bij jongere werknemers. Ook mannen blijken minder vaak afwezig dan vrouwen: 41,1% van de mannen meldde zich geen enkele dag ziek, terwijl dat bij vrouwen slechts 32,1% is.

“Leidinggevenden zijn vaak gefocust op wie afwezig is, maar ook aandacht voor medewerkers die er altijd zijn, is belangrijk,” zegt Bart Teuwen, directeur van Mensura. “Bij die nulverzuimers speelt motivatie een cruciale rol. Hoe groter iemands motivatie, hoe groter de kans dat die persoon zich niet ziek meldt. Slechts 1 op de 5 medewerkers die zich niet gemotiveerd voelt, bleef een volledig jaar ziektevrij. Bij zeer gemotiveerde collega’s loopt dat cijfer op tot bijna 44%.”

Autonomie en jobniveau zijn bepalend

Ook de aard van het werk heeft invloed op het nulverzuim. Kaderleden scoren het hoogst met 51,2% nulverzuim, gevolgd door bedienden (37,2%) en arbeiders (30,3%). Leidinggevenden (46%) blijken zich ook merkbaar minder vaak ziek te melden dan niet-leidinggevenden (34,3%).

“Autonomie en verantwoordelijkheid spelen een belangrijke rol,” vervolgt Teuwen. “Werknemers die veel vrijheid hebben om hun werk zelf te organiseren, melden zich minder vaak ziek. Dit effect zien we duidelijk terug bij leidinggevenden en kaderleden. Tegelijk heeft de fysieke belasting die vaak gepaard gaat met jobs in de bouw of productie een negatief effect op nulverzuim.”

Sector maakt verschil

De sector waarin iemand werkt, blijkt ook een belangrijke factor. Werknemers in de financiële, energie- en ICT-sector melden zich het minst vaak ziek. Aan de andere kant ligt het nulverzuim het laagst in sectoren zoals gezondheidszorg, maatschappelijke dienstverlening, kunst, cultuur en onderwijs.

“Sectoren met een hoog nulverzuim kenmerken zich vaak door voorspelbare werkomstandigheden, hoge autonomie en sterke aandacht voor preventie,” legt Teuwen uit. “In sectoren met laag nulverzuim zien we daarentegen een hoge werkdruk, emotionele belasting en beperkte regie over het eigen werk. Dit vergroot de kans op gezondheidsklachten en verlaagt de drempel tot verzuim.”

Veerkracht en toekomstperspectief cruciaal

Mentale veerkracht blijkt eveneens een doorslaggevende factor. Werknemers die veerkrachtig zijn, blijven vaker een heel jaar ziektevrij (39,8%) dan wie dat niet is (28,3%). Ook medewerkers die van plan zijn om hun job te verlaten, melden zich vaker ziek.

“Waardering, ontwikkelmogelijkheden en sociale verbondenheid spelen een grote rol in motivatie. Wanneer medewerkers zich gezien en gewaardeerd voelen, blijven zij betrokken en energiek. Investeren in persoonlijke groei en een sterke teamcultuur werkt dus versterkend voor nulverzuim,” besluit Teuwen.

Preventief beleid loont

De inzichten uit dit onderzoek bieden werkgevers een unieke kans om verzuim preventief aan te pakken. Door in te zetten op motivatie, autonomie en mentale veerkracht, kunnen bedrijven niet alleen het verzuim beperken, maar ook de betrokkenheid en productiviteit van hun medewerkers vergroten.

Voor meer informatie over het onderzoek of tips voor een verzuimpreventiebeleid, kunt u terecht op de website van Mensura.