Het menselijk aspect van mobiliteit

Mobiliteit is een hot topic

Mobiliteit is een belangrijke uitdaging die hoog op de maatschappelijke en politieke agenda staat. Niet verwonderlijk gezien de relevantie ervan op vele domeinen: economisch, ecologisch, maatschappelijk. Binnen de werkcontext zijn de uitdagingen voor werkgevers en werknemers groot.

Organisaties zien meer dan ooit de problemen op allerlei vlakken die mobiliteitsissues met zich mee kunnen brengen. Lange files, vertragingen en onvoorspelbaarheid kunnen directe en indirecte gevolgen hebben voor productiviteit, klantentevredenheid en retentie van personeel. Voor werknemers kunnen ze een bron van stress en frustratie betekenen, die fnuikend kan zijn voor motivatie, welbevinden en loopbaantevredenheid.

Tot nu toe werd mobiliteit sterk benaderd als een problematisch gegeven waarbij alle aandacht naar  de steeds langer wordende files, met oog voor oplossingen als mobiliteitsbudget en ‘cash for car’, gaat. Prof. Ans De Vos: “Hoe werknemers hun woon-werk verkeer beleven en hoe zij omgaan met mogelijke ‘hobbels op de weg’ die deze afstand lang, lastig, of moeilijk te overbruggen maken, kwam minder aan bod. Nochtans mogen we de impact van deze beleving niet onderschatten.”

De beleving van woon-werkverkeer is een bijzonder persoonlijk gegeven

Geen twee werknemers hebben exact dezelfde situatie als je alles samen neemt (werkplaats en –tijd, woonplaats, gezinssituatie, fysieke mogelijkheden, hobbies). “Woon-werkverkeer vormt als het ware de ‘brug’ tussen werk en thuis en de invloed van ‘thuis’ speelt hier evenzeer mee als die van ‘werk’”, gaat Prof. De Vos verder.
Die verplaatsing beleeft elke werknemer anders. Voor sommigen is het een moment van ontspanning, voor anderen een bron van stress. In het onderzoek gingen de hoogleraren na hoe je deze verschillen in subjectieve beleving kan verklaren.

Wie nam deel aan dit onderzoek?

Deze resultaten van het onderzoek zijn gebaseerd op een online panelstudie uitgevoerd in samenwerking met Bpact, waaraan in totaal 1.170 Belgische werknemers deelnamen, waarvan 37,9% Franstaligen en 62,1% Nederlandstaligen. De bevraging vond plaats in de eerste week van oktober 2018.

De steekproef bevat 54,2% vrouwen. Zowat de helft van de respondenten (54,4%) werkt als uitvoerend bediende, 22,4% is professional/middenkader, 18,3% is arbeider en 4,9 % behoort tot het hoger kader of directie. 61,3% is hooggeschoold. Meer dan 3 op 4 bevraagde werknemers werkt voltijds (77%).

Gezien het onderwerp van de studie is ook informatie over de thuissituatie relevant. De meerderheid van de respondenten (69,6%) woont samen met een partner, die bij 86,5% zelf ook een betaalde job heeft. De grote meerderheid van de steekproef zijn dus tweeverdienersgezinnen. Ongeveer de helft (51,6%) heeft thuiswonende kinderen.

Lessen trekken voor het (HR-)beleid

“Met onze bevraging, die we uitvoerden samen met het VBO, Jobat en Goosebumps brachten we deze beleving voor het eerst in kaart. De files gaan we hier wellicht niet korter mee maken, maar de mogelijke invloed van mobiliteit op productiviteit en engagement mogelijks wél” ”, stelt Prof. Peggy De Prins.

 De white paper kan je hier downloaden.

Foto van Prof. Ans De Vos © B19 Antwerp_Carlo Coppejans