Het sociale speerpunt van Sense: ondernemen met focus op de mens

Strategisch schalen

De buitenwereld bekijkt ondernemen vanuit sociaal perspectief vaak langs de zachtste zijde, maar Jan Van Roie laat er geen twijfel over bestaan dat er ook bij Sense intense ‘bedrijvigheid’ heerst.

“Toen we veertien jaar geleden Sense nieuw leven inbliezen, spraken we zeer bewust de intentie uit om elk jaar iets nieuws te starten.

Die drive om steeds groter te worden, lijkt voor velen haaks te staan op het sociale karakter van Sense, maar het tegendeel is waar: net omdat we een activerende aanpak hebben, is een zekere omvang noodzakelijk, aangezien het essentieel is om te kunnen rekenen op een grote en gevarieerde groep specialisten om toekomstgerichte trajecten te begeleiden.

Sense telt momenteel 330 werknemers, onder wie 110 ‘kaderleden’ in de meest letterlijke zin van het woord: deze specialisten zorgen voor de ‘optimale omkadering’ van onze 220 tijdelijke werkkrachten. In die optiek moeten we substantieel en strategisch schalen: recht evenredig met de groei van het bedrijf stijgen de groeimogelijkheden van zijn werknemers, en laat dat laatste nu de missie zijn van de hele onderneming. Groot zijn heeft in onze context dus niets te maken met winsten van twee of meer cijfers, wel met mensen groeikansen te geven en groot te maken. Hoewel de bestemming verschilt, loopt het traject parallel met dat van klassieke bedrijven: we verkennen de markt actief en proactief om onze werking te bestendigen en te optimaliseren.”

Geen zachte zetel in een harde wereld…

Jan benadrukt dat het niet alleen voor de kaderleden ‘business as usual’ is. Ook de rest van het personeel moet mee.

“Ik sprak daarnet van optimale omkadering, maar dat is totaal iets anders dan ongeremde ondersteuning waarmee heel wat mensen activeringstrajecten associëren. Sense is écht geen zachte zetel of een warme matras: we genieten slechts 14 % ondersteunende financiering, en de overige 86 % komt uit eigen inkomsten. Dat zorgt voor de nodige én nuttige druk: we willen een omgeving creëren waarin mensen kunnen leren én moeten presteren om te kunnen doorstromen naar de arbeidsmarkt. Heel wat van onze medewerkers werken in een stressvolle omgeving waarin hoge flexibiliteit vereist is. We zijn daarbij een werkgever zoals een andere: wie weigert om binnen de lijnen te kleuren, is ook bij ons niet op zijn plaats.”

…maar wél veel moeilijke verhalen met een happy end

Klare taal, maar gelukkig schrijven de meeste werknemers een succesvol verhaal. Met zijn passionele ploeg slaagt Jan erin om het gros van de medewerkers te ‘sense’biliseren en een daadwerkelijke doorstroming te realiseren.

“Sense biedt zijn werknemers een veelzijdige leef- en leerschool: het personeel brengt het leeuwendeel van zijn tijd door op de werkvloer, waar het kwestie is van al doende te leren. Daarnaast steken we enorm veel tijd en energie in de Sense Academy en proberen we de praktijkopleiding te ondersteunen met een groot gamma scholingen, die zowel qua skills als qua niveau zeer divers zijn. Het belang van die Academy kan onmogelijk overschat worden: de diverse bijkomende opleidingen zorgen ervoor dat we niet alleen een broedplaats zijn voor kwalitatief horecapersoneel, maar dat we professionals met een polyvalent profiel afleveren, die ook in andere werkomgevingen fantastisch kunnen functioneren. Professionele punctualiteit is misschien wel dé basis van Sense: als we aan het einde van de rit een levenslange attitude hebben kunnen activeren is dat nog belangrijker dan een ‘stiel’ te leren. Al onze MIA’s (Medewerkers In Activering) worden dagelijks gestimuleerd met opleidingen en coaching en opgevolgd via een Persoonlijk Ontwikkelingsplan, waardoor ze alle kansen krijgen om door te stromen naar een functie die soms niets te maken heeft met de huidige horeca-omgeving.  ‘Begeestert’ is de kers op de taart van dat aanbod en is een intensieve en veelzijdige vorming rond engagerend en positief leiderschap. Feit is dat onze mensen zich enorm ‘verrijken’ en ook heel veel bereiken: hoewel ze nagenoeg allemaal met een tragisch verhaal starten, slagen de meesten erin om met de gepaste ondersteuning een hoopvol hoofdstuk te schrijven én actief te werken aan een happy end. Van de langdurige medewerkers die in een doorstromingstraject belanden, is 60 % succesvol op de externe arbeidsmarkt.”

Een dynamisch darwinisme: een (pro)actief aanpassingsvermogen en ondernemend optimisme

Jan praat met positieve passie over ‘zijn’ mensen en het Senseverhaal. Is hij niet bang dat dat verhaal tot een voetnoot zal gereduceerd worden in een wereld die een ‘ruk naar rechts’ lijkt te maken? Of is er nog steeds een vruchtbare voedingsbodem waarop ‘sociale scheuten’ tot wasdom kunnen komen.

‘Ik doe niet mee aan doemdenken, om de eenvoudige reden dat ik daar ook geen enkele reden toe heb. De spelregels zijn veranderd in de loop der jaren, maar de speelruimte is niet verkleind. Uiteraard zijn er accentverschuivingen geweest in het beleid, maar een constante is dat datzelfde beleid ons steevast waardeert en ondersteunt. Het kost me geen moeite om op dat vlak een echte, optimistische ondernemer te zijn: ik beschouw die veranderingen als positieve prikkels, niet als beperkende bedreigingen. We blijven met ons ‘sociale schip’ zonder ingrijpende koerswijzigingen op ons einddoel afstevenen, maar we hebben in de loop van het traject al wel verschillende vlaggen gehesen. Belangrijk daarbij is dat we dat uit eigen beweging en proactief doen en dat we een en-verhaal vertellen en geen of-verhaal, waarbij kiezen vaak verliezen is. Zo is MVO een vlag die een steeds bredere lading dekt en bij Sense voor the people en the planet staat: toen de sustatool werd gelanceerd, waren wij het enige sociale bedrijf dat werd geselecteerd voor de testperiode.”

‘Moeilijk gaat ook’: de Senseschoorsteen spuwt witte rook

Met de nodige zin voor nuancering en relativering hanteert Jan een positief parool op een ‘waarde-gedreven’ parcours. Wat dat parcours betreft: Sense kan bogen op een goedgevulde geschiedenis én uitkijken naar een beloftevolle toekomst.

“We hebben inderdaad een ‘rijk’ verleden, al drukken we ons vermogen uiteraard uit in menselijk kapitaal en niet in valuta. Er bestaat geen Sensepatrimonium: we stappen altijd in partnerships, waarbij wij in samenspraak met een eigenaar of een overheid de uitbating voor onze rekening nemen. Voor we onze handtekening en onze schouders onder een project zetten, vloeit er heel wat water door de zee. We stappen niet in te kleine projecten omdat die nauwelijks professioneel perspectief bieden en we staan ook niet open voor aanbiedingen van partners die ons activeringsverhaal niet onderschrijven en ons benaderen omdat we een potentiële prijsbreker zijn. Laat me dat misverstand meteen ook uit de wereld helpen: onze diensten zijn bepaald niet goedkoper! De 14 % subsidiëring maakt het mogelijk om mensen op te leiden, niet om de diensten van diezelfde mensen goedkoper aan te bieden. We werken met businessrelaties die geloven in het potentieel van onze mensen en hen ook echte groeikansen willen geven. Dat duidelijke B2B-verhaal wordt echter niet klakkeloos gerecycleerd voor de B2C: voor de eindklant staat kwaliteit voorop en het activeringsverhaal is nooit een excuus."

Kwaliteit is prioriteit

Die kwaliteit is overigens steeds prioriteit: de achtergrond van een aantal van onze medewerkers is niet steeds evident, maar de boodschap op de werkvloer is zonder uitzondering ‘get the job done’. Dat klinkt misschien hard, maar het is onze core om arbeidskrachten op te leiden, niet om mensen op te vangen. Het spreekt voor zich dat we wel oog hebben voor de mens in het verhaal, maar de activeringsbegeleiding staat centraal. De taalvaardigheid blijft een werkpunt, de sociale waardigheid blijkt een sterk punt: we krijgen meermaals complimenten over de klantvriendelijkheid van ons personeel en laat net dat een prioritair punt zijn in een sector waar kwaliteit én kwali-tijd op het menu moeten staan.

We faciliteren ook twee woon-zorgcentra met een overwegend anderstalige ploeg: het is zeer stimulerend om te zien en te horen dat er een wonderbaarlijke wisselwerking is tussen zorgbehoevend cliënteel en passioneel personeel, dat klantvriendelijk en zorgzaam omgaat met de bewoners.”

Educatie en communicatie: atypische attributen in de war for talent

Het gesprek met Jan loopt op zijn laatste benen: met meer dan twintig horeca-ijzers in het vuur, is er nog werk aan de winkel. Slaagt Sense erin om het geknipte personeel te vinden en hoe kunnen ze die aan zich binden?

“Hoewel we ‘personeel’ in twee aparte categorieën moeten indelen, is het in beide gevallen geen sinecure om de geknipte medewerkers te vinden. Enerzijds hebben we het reeds vermelde ‘kader’, dat bestaat uit 110 mensen die we vrij mogen kiezen: zij moeten niet alleen over de nodige stielkennis beschikken, maar ook nog eens in staat zijn om die expertise over te dragen. Een meester in zijn vak en een sociale crack: het hoeft geen betoog dat dat profiel vrij dungezaaid is. De rest van ons personeel passeert een strenge selectie van de vdab en door de schaarste op de arbeidsmarkt is die trechter voor ons steeds smaller geworden. Zoals reeds gezegd: moeilijk gaat ook!

Schip verlaten

Wat de retentie betreft, is het verschil mogelijk nog groter: terwijl het de bedoeling is om het kader aan boord te houden, is de missie voor onze tijdelijke werknemers net geslaagd als ze het schip verlaten en met een externe werkgever in zee gaan. Dat hele traject wordt in goede banen geleid door een doorstromingsmanager, die ook niet blind is voor opportuniteiten in de directe omgeving: 10 à 15 procent van het kader startte als MIA bij Sense, wat uiteraard voor veel voldoening zorgt. Natuurlijk proberen we ook ons vaste personeel optimaal te omkaderen, maar we ontwikkelen daarbij geen sexy strategie waardoor we de voorpagina van alle Vlaamse kranten en tijdschriften kunnen sieren als ‘beste werkgever’. Levenslang leren in de Sense Academy zorgt ervoor dat we onze medewerkers alle kansen geven om een polyvalent parcours af te leggen. Daarnaast zetten we in op krachtige communicatie: in 2020 gaan de vijf directieleden in open overleg met de 110 personeelsleden, zodat we in evenveel individuele ontmoetingen de persoonlijke polsslag van het bedrijf kunnen voelen. Ik heb dus twintig boeiende babbels in het vooruitzicht.”