Hoe kennen we zo aantrekkelijk mogelijk een bonus toe?

Relevante objectieven vooropstellen

Hoofdzaak is dat de objectieven op een zinnige wijze bijdragen tot het bereiken van de bedrijfsdoelstellingen (KPI's) of de doelstellingen van een of andere business unit. Daarom: controleer of uw objectieven 'S M A R T' zijn opgesteld: specifiek, meetbaar, aanvaardbaar, realistisch en tijd-gerelateerd.

Daarnaast verzekeren boni de inbreng van een zekere variabiliteit in de verloning, zodat meer dan voor het vast loongedeelte de link tussen behalen en betalen duidelijker wordt. Het is relevant om voor personeelssegment na te denken over een billijke verhouding tussen de collectieve en de individuele objectieven.

Wanneer men 100 euro bruto bonus wenst toe te kennen aan een werknemer, wordt men geacht om daarbovenop ook nog eens 15,67 euro vakantiegeld toe te kennen. Met de patronale RSZ-bijdragen die hier op drukken leidt dit tot een uitgave van 153,47 euro voor de werkgever. De werknemer houdt hier 46,79 euro netto aan over. Dit is slechts 30,49% van de bruto kost. Enkel de Staat wordt hier dus beter van. Gelukkig zijn er mooie alternatieven.

Niet-recurente resultaatsgebonden voordelen

Wanneer het niet gaat om een bonus toegekend voor het bereiken van individuele doelstellingen, kan men nuttig gebruik maken van de niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen bedoeld in CAO nr 90 en 90bis. De niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen moeten gebonden zijn aan de collectieve resultaten van een onderneming, of een groep van ondernemingen, of een welomschreven groep van werknemers, op basis van objectieve criteria.

Deze resultaatsgebonden voordelen vormen fiscaal een vrijgesteld sociaal voordeel ten belope van maximaal 2.430,00 EUR per jaar (2012). Het brutobedrag is voor de werknemer meteen ook het nettobedrag. Op de resultaatsgebonden voordelen is dus noch bedrijfsvoorheffing noch inkomstenbelasting verschuldigd. Maar het bedrag van het voordeel dat voormeld toegelaten grensbedrag zou overschrijden is wel onderworpen aan dezelfde heffingen als op een klassieke bonus.

Op het bedrag van de resultaatsgebonden voordelen is de werkgever een bijzondere bijdrage van 33% verschuldigd. De niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen en de bijzondere patronale bijdrage van 33% zijn aftrekbaar als beroepskost. Om 100,00 EUR netto toe te kennen bedraagt de brutokost voor de onderneming aldus 133,00 EUR. Rekening houdend met de aftrekbaarheid van deze toekenning in de vennootschapsbelasting (aan het standaardtarief van 33,99%) bedraagt de nettokost voor de onderneming slechts 87,79 EUR. De werknemer houdt hier dus 75,19% van de brutokost aan over. Dit is 146% meer dan de 30,49% uit de klassieke bonus.

Op het niveau van de onderneming kunnen deze voordelen voor de werknemers voor wie er geen syndicale afvaardiging bestaat, naar keuze van de werkgever, ofwel via een CAO ofwel via een toetredingsakte worden ingevoerd. Veel zorg moet worden besteed aan het toekenningplan. De timing van de invoering is heel belangrijk. De referteperiode waarop de collectieve doelstellingen betrekking hebben bedraagt minimum 3 maanden. De dossiers moeten uiterlijk op de laatste dag van 1/3 van de referteperiode zijn ingediend bij de Griffie van de FOD WASO. Bijvoorbeeld: referteperiode kalenderjaar 2012: neerlegging uiterlijk op 30.04.2012.

Warrants als bonusalternatief

Wanneer voor collectieve boni de grens van 2.430 euro is overschreden, of wanneer het gaat om individuele boni, is het mogelijk om warranten aan te wenden als bonusalternatief of als bonusaanvulling. De werkgever koopt deze aan en kent ze aan de betrokken werknemers toe.

Een warrant is een recht om, gedurende een welbepaalde termijn, een bepaald aantal deelbewijzen van een aandelenkorf (Sicav/Bevek) aan te kopen tegen een vastgestelde prijs.
De werknemer kan kiezen om deze warrants aan te houden en ooit te converteren in de onderliggende waarde, maar kan er ook voor kiezen om de warrant terug te verkopen aan de bank om aldus binnen een kort tijdsbestek de bonus te realiseren. Het belastbaar voordeel van de warrant ontstaat, mits aanvaarding van de warrant, bij toekenning en meer bepaald op de 60ste dag volgend op het aanbod. Hierover is aan de bron exceptionele bedrijfsvoorheffing verschuldigd.

Het grote voordeel van warrants bestaat in een voorwaardelijke vrijstelling van RSZ-bijdragen. De RSZ-administratie bevestigde dat deze vrijstelling ook geldt wanneer de werkgever door een bank uitgegeven warrants aan haar werknemers toekent waarna deze laatsten ze weer kunnen verkopen aan de bank. De RSZ-administratie bevestigde dat een bonus of voordeel mag worden toegekend onder de vorm van een warrant mits naleving van de hiërarchie der rechtsbronnen (de werknemer mag dus niet verzaken aan een krachtens een hogere rechtsnorm toegekend voordeel) en mits de werknemer zelfstandig beslist of hij voor de klassieke bonus kiest of voor de warrrants, en vooral mits de werknemer zelfstandig beslist wanneer de warrants worden verkocht.

Via de warrants als bonusalternatief is het mogelijk om met hetzelfde budget als dat van de klassieke bonus toch ongeveer 44% meer netto bonus aan de werknemer toe te kennen. Het is evenwel ook denkbaar dat de werkgever enige besparing doet terwijl de werknemer toch ook nog gevoelig meer overhoudt dan in geval van een klassieke bonus.

Bron: Attentia
Info: www.attentia.be