Sterke groei Antwerpse haven gaat gepaard met enkele pijnpunten

Groei

In 2018 steeg de goederenoverslag met 5,1 % t.o.v. 2017. De haven van Antwerpen haalt 4,8 % van het Belgische bnp en is goed voor 143.058 job, indirecte tewerkstelling inbegrepen. 900 bedrijven stellen 60.000 mensen te werk in de haven van Antwerpen zelf.

Qua marktaandeel in containertrafiek volgt de Antwerpse haven die van Rotterdam op de voet. Samen zijn de haven van Rotterdam (31,1 %) en de haven van Antwerpen (27,6 %) goed voor bijna 60 % van de computertrafiek in Europese havens.

Containercapaciteit en -trafiek

De haven probeert de bestaande haveninfrastructuur zo optimaal mogelijk te benutten, en dus ook ’s nachts te gebruiken. Maar dat kost handenvol geld.

Op dit moment is de containercapaciteit op de terminals die voor de sluizen gelegen zijn 15 miljoen TEU (maritieme + binnenvaartcontainers). Maar er is nood aan bijkomende containercapaciteit voor de sluizen. Die zou pas ten vroegste in 2024 operationeel zijn, terwijl de vraag ernaar in 2022 de 100 % al zou overstijgen.

De containercapaciteit zou met een combinatie van kunstgrepen en het nieuw te bouwen tweede getijdendok met bijna de helft toenemen. 
3,5 mio TEU door inbreiding, door het versterken van de huidige terminals, ongeveer evenveel via de aanleg van een tweede getijdendok (3,6 mio TEU) dat aan slechts één zijde ontwikkeld wordt. 

De inbreiding van 3,5 mio TEU is als volgt verdeeld:  

• Uitbreiding van de Noordzeeterminal: 0,9 mio TEU
• Demping Noordelijk Insteekdok: 0,9 mio TEU
• Versterking terminal Westzijde Deurganckdok aan de zijde van het Waaslandkanaal: 1,7 mio TEU
• Uitbreiding tweede getijdendok: 3,6 mio TEU.

Jacques Vandermeiren, CEO van het Havenbedrijf: “We hebben intussen onze optimale operationele capaciteitsgrens op de terminals vóór de sluizen ruim overschreden, wat concrete gevolgen heeft voor de efficiëntie. We blijven daarom beklemtonen dat bijkomende containercapaciteit voor de sluizen hoogdringend is. De haven van Antwerpen doet het goed en dat is positief nieuws voor onze economie. Het is dan ook zeer belangrijk op dit élan te kunnen verder gaan en zo snel mogelijk de nodige capaciteit te bouwen. Het zeer recente voorontwerp van voorkeursbesluit voor de creatie van extra containercapaciteit vormt de laatste rechte lijn naar een doorbraak in dit complex project. Wij zijn daarom erg blij met de inspanningen van de Vlaamse administratie en werken graag constructief mee aan de verdere uitwerking van het alternatief 9 dat nu voorligt. Dat moet verder worden geoptimaliseerd op zowel nautisch als operationeel vlak, zodat het voor de economische spelers interessant en werkbaar wordt en tegelijk de impact op de omgeving zoveel mogelijk beperkt.”  

Mobiliteit vraagt alle prioriteit

Er dan is er de mobiliteitshinder. De Oosterweelwerken die dit jaar starten, zullen leiden tot een nog grotere immobiliteit dan al vaak het geval is. “Nu al haken de beste medewerkers van grote bedrijven in het havengebied af omdat ze de files beu zijn. En voorlopig zal de mobiliteit niet toenemen”, zegt Jacques Vandermeiren.

Met Infrabel wordt gepraat om de bestaande spoorinfrastructuur in Antwerpen beter te gebruiken en zo de haven bereikbaar te houden. Het spoor zou terrein moeten winnen van het goederentransport over de weg. Bedoeling is tegen 2030 het spoorvervoer te verdubbelen en het wegvervoer van 55 % tot 43 % te herleiden. Ook de binnenvaart moet verder gestimuleerd worden.  De waterbus kan voor het personenvervoer nog uitgebreid worden.

Stroomplan werkt vruchten af

Uit cijfers van de FOD Financiën bljkt dat meer dan 50 ton cocaïne in 2018 in beslag werd genomen in de haven. Dat betekent bijna 22 % meer in vergelijking met 2017 en zelfs een verzesvoudiging sinds 2014. Die toegenomen inbeslagneming heeft te maken met het in voege treden van het Stroomplan in 2018, dat een nauwere samenwerking tussen politie, douane en parket beoogt in de strijd tegen drugssmokkel en -criminaliteit. Er werden in 2018 ook meer vangsten gedaan van heroïne (4,4 ton), aanmaakstoffen (ca 8 ton) en marihuana (16,7 ton).

Foto: Jacques Vandermeiren, CEO Havenbedrijf van Antwerpen © Havenbedrijf van Antwerpen