Onze economische toekomst oogt kleiner, trager en menselijker

Verstoringen in de maatschappij

De CEO kwam tot zijn vaststellingen na gesprekken met ondernemers en politici, maar ook met filosofen, leerkrachten en studenten,...: “Ik ga spreken in scholen en zetel ook in de raad van bestuur van een school en van een zorginstelling. Ik voel me bevoorrecht. Ik observeer en ben betrokken tegelijk.”

Hoe Gigantisme ombuigen?

Uit deze gesprekken leerde de econoom dat er in onze samenleving veel dingen niet meer kloppen, waardoor de mens in verwarring raakt. Dat het onderwerp van zijn boek al ter sprake kwam in het Nederlands parlement juicht hij toe:

“Als daar wordt verwezen naar het boek en de term ‘gigantisme’, dan heb ik mijn doel bereikt: een steentje in de rivier verleggen waardoor ‘gigantisme’ langzaam maar zeker wordt omgebogen.”

Linken met zelfmoorden, racisme, pesterijen,…

Opmerkelijk is dat het concept ‘gigantisme’ linken legt met andere actuele fenomenen, zoals zelfmoord, (cyber)pesterijen, racisme, gebrek aan respect voor leerkrachten,…: “Het zijn zaken met een grote maatschappelijk impact, die vaak te wijten zijn aan de grootte van een organisatie of een school. In kleinere scholen zijn die fenomenen bijna onbestaande, maar ze groeien naargelang het aantal leerlingen stijgt. Dat is statistisch gemeten en wetenschappelijk vastgelegd. Wie zich in een grote groep anoniem voelt, kiest makkelijker om deel te nemen aan pestgedrag, terwijl diezelfde persoon dat gedrag in een intieme kring nooit zou stellen. Het is goed om dat even te duiden. Ik heb daardoor heel veel sympathie voor de kleinere identiteiten die trachten te overleven. Onze maatschappij is doorgeslagen in het aanbidden van al wat groot en machtig is.”

Kleine entiteiten in ons economisch ecosysteem

Volgens de CEO van Econopolis zijn we allemaal mee verantwoordelijk om de ommekeer te maken: “Bij beslissingen die genomen worden in bedrijven, scholen, zorginstellingen,… hoor ik vaak zeggen: ‘Eigenlijk zijn wij daarvoor te klein.’ Ze dromen ervan dat ze wat groter zijn en verwachten dan dit veel problemen zal doen wegsmelten. Kiezen voor groei is de weg van de minste weerstand. Er is volgens mij te weinig besef hoe belangrijk kleine entiteiten zijn in ons economische ecosysteem. Alleen al omdat ze zorgen voor een heel sterke maatschappelijk cohesie.”

Geert Noels illustreert dit met het voorbeeld van supermarktgigant Walmart die geen toestemming kreeg om een vestiging in New York te openen. Hij noemt dat een doordachte, academisch onderbouwde en moedige politieke beslissing: “Dat dit gebeurt in een kapitalistische grootstad, in het centrum van de westerse financiële wereld, is veelbetekenend”

Hoe het gigantisme doorbreken?

Er zijn volgens Geert Noels zeker mensen die de kwaliteiten hebben om het gigantisme te doorbreken: “Ik wil zo veel mogelijk mensen wakker schudden met de boodschap dat iedereen op zijn eigen terrein echt wel impact heeft, op het milieu, op onze economie en op de samenleving. De leerkrachten of werknemers kunnen hun stem laten horen bij hun bestuur of management. We kunnen de winkeliers meer argumenten aanreiken om naar hun lokale politici te stappen. Een winkel is immers veel meer dan een plaats waar louter commerciële transacties plaatsvinden. Het is een deel van een gemeenschap. Een essentiële schakel.”

Globale economische spel niet bederven

“Als je als lokaal bestuur de rode loper uitrolt voor grote ketens, dan heeft dat een impact . Dat verandert echt het aanzicht van een stad en de manier waarop mensen er met elkaar omgaan. Met deze argumenten kan ieder van ons het debat in een bepaalde richting sturen. We moeten niet het hele systeem verwerpen, maar we kunnen wel met argumenten de vinger op de wonde leggen en ervoor zorgen dat regels die het globale economische spel bederven, worden aangepast in het voordeel van de mens. Zelf verantwoordelijkheid nemen, niet naar elkaar kijken, bottom-up: dat is mijn boodschap.”

Voor zijn eigen bedrijf hoedt Geert Noels zich ervoor dat het geen al te grote sprongen maakt richting groei. Hij vindt het belangrijk om al zijn klanten te kennen en een persoonlijke service te bieden.